De coronacrisis is duidelijk zichtbaar op straat. Niet alleen omdat er een beperkte hoeveelheid mensen op de been is, maar ook omdat het zwerfafval verandert. Het meest in het oog springende nieuwe item? Het zwerfkapje. Nederland Schoon ontwikkelde een Kennisdocument voor de aanpak van deze zwervende mondkapjes en ander corona-gerelateerd zwerfafval.
Bij aanvang van de corona-aanpak doken ze plotseling op, en sinds de invoering van de mondkapjesplicht zijn ze niet meer weg te denken: zwerfkapjes. Deze achtergelaten of weggewaaide mondkapjes – vaak voor eenmalig gebruik – zijn om meerdere redenen onwenselijk. Zo bevatten veel wegwerpmondkapjes kunstvezels – plastic dus. Die zijn niet biologisch afbreekbaar, en horen dus niet thuis in het milieu. Dieren kunnen bovendien verstrikt raken in de kapjes, of zich erin verslikken. Tot slot – en dat is momenteel misschien wel het belangrijkste bezwaar – kunnen zwerfkapjes besmettelijke virusdeeltjes bevatten als de drager van het kapje besmet was met corona. Nederland Schoon ontwikkelde daarom een kennisdocument waarin beschreven wordt hoe je coronazwerfafval tegengaat en welke communicatiemiddelen daarbij het meest effectief zijn.Wat zegt de gedragswetenschapper?
Hoe kun je coronazwerfafval zoals mondkapjes en handschoenen tegengaan en welke communicatiemiddelen zet je daarbij in? Gedragswetenschapper Kees Keizer onderzocht voor het kennisdocument ‘Hoe voorkom je coronazwerfafval?’ hoe mensen met hun (eenmalige) beschermingsmiddelen omgaan. Wat blijkt? Veel mensen hebben geen idee hoe ze zich het beste van hun mondkapje of paar handschoenen kunnen ontdoen. Bovendien bewaren mensen hun eenmalige mondkapje of handschoenen vaak in hun zak voor het moment dat er een afvalbak voorbij komt – waarna het bij het pakken van sleutels of een telefoon makkelijk verloren gaat.
De aanpak : positief communiceren
Onderzoek wijst uit: mensen vertellen wat ze wel kunnen doen is een stuk effectiever dan vertellen wat er niet mag. Daarom is er een toolkit samengesteld speciaal voor gemeenten, waarin positieve en heldere communicatie rondom coronazwerfafval centraal staat. Hierbij wordt gestuurd op het wenselijke weggooigedrag. Ook is in samenwerking met de Plastic Soup foundation een pictogram ontworpen dat het gedeelde belang van de zaak onderstreept: door met zoveel mogelijk partijen samen te werken, kunnen we coronazwerfafval aanpakken én voorkomen. Lees er meer over in het kennisdocument.
Ook aan de slag met effectieve coronacommunicatie?
De communicatiemiddelen zijn direct gratis te downloaden. Je personaliseert de uitingen eenvoudig naar de wensen van jouw gemeente.