Containerkunst in Den Bosch
11 mei 2022
“We krijgen alleen maar positieve reacties”
Wie in Den Bosch door de wijken loopt, kijkt z’n ogen uit. In het afgelopen jaar zijn op 23 afvalverzamelplekken de metalen containers omgetoverd tot kleurrijke kunstwerken. Dat ziet er geweldig uit, maar levert containerkunst nog meer op? We vroegen het aan Linda van Nuland van de Afvalstoffendienst in Den Bosch.
Het is heel bijzonder, kunst op containers. Wat was de aanleiding?
“Toen de gemeenteraad van Den Bosch onze Afvalvisie 2020-2024 goedkeurde, kwam daar wel een motie bij: of we meteen wat aan die lelijke metalen containers in het openbaar gebied konden doen. Dat leek ons een leuke uitdaging. We hoopten dat het ook zou helpen om het aantal bijplaatsingen tegen te gaan. We hebben in het verleden al van alles geprobeerd, van containertuintjes tot wrappen van containers, maar dat leidde niet tot langdurig resultaat. Er werd zó enthousiast gereageerd op ons idee om van containers kunstwerken te maken, dat we het de moeite van het proberen waard vonden.”
Hoe kwamen jullie op het idee van graffiti art op containers?
“We hebben al snel een aantal kunstenaars gevraagd om met ons mee te denken over wat we met een locatie met vijf ondergrondse en bovengrondse containers konden doen. Natuurlijk moest de kunst hufterproof zijn, betaalbaar en tegen weer en wind kunnen. Uiteindelijk kwamen we in gesprek met een graffiti collectief: Kings of Colors en zij zijn aan de slag gegaan. De containers werden prachtig. Bewoners reageerden heel enthousiast, maar ook de media en andere gemeenten en afvalinzamelaars lieten van zich horen. Iedereen was onder de indruk. We waren best verrast door de vele positieve reacties. Toen hebben we besloten om er meer werk van te maken.”
Hoe hebben jullie het aangepakt?
“We zijn begonnen met een oproep op social media waarbij bewoners hun ondergrondse en bovengrondse containers in het openbaar gebied konden aanmelden. Binnen enkele dagen kregen we al 155 locaties binnen via email. Daar hebben we er in totaal 23 van geselecteerd. We hebben gekeken naar de aanmeldingen van inwoners, een goede spreiding over de gehele gemeente en een goede verdeling over grote en kleine locaties. Kings of Colors heeft bij iedere locatie een Bossche kunstenaar gezocht. Iedere locatie kreeg dus een eigen kunstenaar met dus ook een eigen stijl en ontwerp. Zij hebben ook de planning gemaakt en ervoor gezorgd dat de containers voorbewerkt werden en met een coating afgewerkt.”
Hoe is dit project betaald?
“Het is vanuit de Zwerfafvalvergoeding bekostigd. We hadden een budget van zo’n € 50.000. We hebben uitgerekend hoeveel containers we daarvan konden laten pimpen. Dat waren er 76, verdeeld over 23 locaties. Heel fijn dat we hiermee dit project mogelijk konden maken.”
Hoe zorgden jullie dat bewoners betrokken raakten?
“Voordat we aan de slag gingen hebben we alle bewoners per brief geïnformeerd. We hebben ook gevraagd of ze mee wilden denken over het ontwerp, maar daar hebben we niet zoveel respons op gehad. Dat is enerzijds jammer, maar anderzijds konden we de kunstenaar wel redelijk vrijlaten in het ontwerp.”
Wat zijn de resultaten?
Onder 23 locaties waren 5 zwerfafvalhotspots. Bij de andere locaties was weinig tot geen bijplaatsing. Dit hebben we bewust zo gekozen. Vaak richten we alle pijlen op de hotspots en vergeten we de wijken en straten waar het juist wel goed gaat. Met dit project ‘belonen’ we ook de mensen die het wel goed doen met een mooi kunstwerk in de wijk. Het aantal bijplaatsingen is nog niet sterk verminderd, maar we krijgen alléén maar positieve reacties. Iedere keer als we een kunstwerk plaatsen is iedereen vol lof. We krijgen aanvragen vanuit wijken of straten of we de containers daar ook nog willen pimpen. Er zijn zelfs wijken waar bewoners het pimpen zelf willen betalen. Dus als het om beleving van buurtbewoners gaat, is het een groot succes. Al met al zeker geslaagd, dus!”
Heb je tips voor andere gemeentes die een gelijke aanpak willen?
“Zeker! Al doende leert men, er zijn ook wel wat dingen die we nu anders zouden doen.
- Zorg dat je eigenaar bent van het ontwerp, dan blijft de gemeente verantwoordelijk voor wat er met de containers gebeurt.
- Zorg voor goede onderlaag en coating van de containers.
- Zorg voor intensief contact met bewoners en wijkraden om betrokkenheid bij het project te creëren.
- Geef bewoners inspraak in het ontwerp, ook daarmee zorg je voor betrokkenheid.
Dus er komt nog meer containerkunst in Den Bosch?
“Het project is nu afgerond (zie ook www.containerkunst.nl), maar de gemeenteraad heeft ons gevraagd in 2022 een nieuw project te starten. En samen met de wethouder van Cultuur hebben we een open call uitgeschreven onder Bossche kunstenaars om een vuilniswagen te beschilderen. Dus heel binnenkort hopen we dat de drie beschilderde wagens rondrijden in onze gemeente.”
Aanpak Bijplaatsingen
Bijplaatsingen zijn een belangrijke oorzaak van zwerfafval. Op de webiste van Nederland Schoon lees je hoe je dat aanpakt en bieden we kennis en tools zoals een infographic en een schouwformulier voor het analyseren van bijplaatsingen op containerlocaties.
